چالش‌های تعرفه گذاری نادرست خدمات پزشکی: مدیران سلامت چه می‌گویند؟؛ یک مطالعه کیفی

زمینه و هدف: تعرفه‌گذاری بر عدالت، کارایی، کیفیت و پاسخگویی در ارایه‏ خدمات سلامت مؤثر بوده و با آن می‌توان بر میزان دسترسی و استفاده از خدمات تأثیر گذاشت. در ایران چند سالی است که بحث تعرفه‌گذاری خدمات پزشکی به دلیل افزایشی بودن در هرسال و نداشتن مبنای پایه مشخص و قابل دفاع، باعث ایجاد چالش‌های مختلفی در نظام سلامت گردیده است. هدف از این پژوهش شناسایی چالش‌ها و آسیب های ناشی از تعرفه گذاری نادرست خدمات پزشکی بود. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه‏ی کیفی با رویکرد تحلیل محتوا است که به صورت مقطعی در سال 1393-1392 انجام شده است. نمونه‌گیری به روش هدفمند انجام شده و تا اشباع داده‌ها ادامه یافت، جامعه پژوهش مدیران سلامت شهرهای تهران، اصفهان و تبریز بودند که با 12 نفر از آنان در راستای هدف پژوهش به مصاحبه عمیق پرداخته شد. روش تحلیل داده‌ها در این پژوهش بر مبنای روش تحلیل موضوعی است. معیارهایی مانند «موثق بودن اطلاعات»، «قابل اعتماد بودن»، «قابل اطمینان بودن» و «قابل تثبیت بودن» داده ها در نظر گرفته شد. در مورد روایی؛ مصاحبه کننده تحت آموزش های لازم قرار گرفت و اطمینان از درست بودن انجام مصاحبه‌ها بالا رفت و در مورد پایایی مطالعه، مصاحبه‌ها مجدداً به مصاحبه شوندگان ارجاع داده شد تا نظر آنان درمورد صحت مصاحبه های پیاده شده به دست آید. یافته‌ها: مطابق یافته‌های پژوهش، چالش‌هایی که ناکارآمدی تعرفه‌های خدمات پزشکی در شرایط فعلی باعث شده‌اند به سه دسته‏ی کلی شامل چالش‌های؛ نارضایتی ذی نفعان، اقتصادی و رفتاری در ارتباط با 4 حوزه وزارت بهداشت، پزشکان، بیماران و سازمان‌های بیمه‌گر می‌باشند. به عبارتی نارضایتی و چالش‌های اقتصادی و رفتاری در تمامی‌بخش های مربوطه مشاهده می‌شود.. نتیجه‌گیری: چالشهای حاصل از تعرفه گذاری نادرست و تأثیرات سوء آن بر تمامی‌ذی نفعان نظام سلامت، به عنوان هشداری برای متولیان و سیاستگذاران این نظام می‌باشد تا درصدد علت یابی و تلاش برای رفع این چالش‌ها و مشکلات برآیند. نارضایتی ذی‌نفعان و به ویژه ارایه کنندگان خدمات سلامت، به عنوان اولین عامل می‌باشد که دیگر چالش‌ا شامل؛ چالش‌های اقتصادی و رفتاری را نیز در پی داشته است.